Mantar (Fungi)

Mantarlar, çeşitli bilimsel isimlerle adlandırılır fakat genel olarak kültür mantarlarıdır ve soyadları agaricus. Bunlar esas olarak Saprofit'lerdir, organizmaları (klorofil barındıran bitkiler) ölü ve çürüyen bitki ya da hayvansal maddeden besin özütleyerek gelişme yaşanır. Renkleri, dokuları, şekilleri ve özellikleri bakımından büyük farklılıklar göstermektedir. Bende bu yazımda mantar nedir, faydaları nelerdir, neye iyi gelir, yararları nelerdir, nasıl kullanılır, yan etkileri nelerdir, nasıl tüketilir gibi sorulara cevaplar aradım. İyi okumalar.

Mantar Nedir

Mantarlar , çok hücreli ve tek hücreli denen ökaryotik (genetik yapılarının zarla çevrili olması) canlıları kapsayan ve şapkalı mantarların tamamına halk arasında verilen genel bir isimdir.

Halk arasında Küf mantarı, Pas mantarı, Rastık mantarı, Maya mantarı, Mildiyö mantarı, Şapkalı mantar, kav mantarı, Puf mantarı gibi çeşitli isimlerle lede bilinmektedirler.

Besin değeri yüksek bir gıdadır. Özellikle, protein ve demir açısından çok zengindir. Ayrıca, mantarda A, B, D, P ve K vitaminleri ile kalsiyum, potasyum, fosfor ve bakır mineralleri de bulunur.

Dünyanın tüm bölgelerin bulunurlar. Fazla nemli yerlerde daha çokturlar. Yeryüzünde 1,5 milyon kadar mantar türü olduğu düşünülmekte ise de günümüzde sadece 69.000 kadar türü tanımlanmıştır. Çoğu insan, mantarların bitki olduğunu düşünmektedir, ancak mantarlar bitki değildir. Çünkü, mantarlar kendi besinlerini üretemezler. Bu yüzden mantarlar üretici değil, ayrıştırıcıdırlar.

Mantarın Faydaları

İçerdiği protein değeri sayesinde ete iyi bir alternatiftir. Bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı direnci arttırır. Göze ve vücuda kuvvet verir. Bedensel ve zihinsel gelişimi destekler. Öğrenme yeteneğini arttırır.

Düşük sodyum miktarı ile, yüksek tansiyon ve kalp hastalarının bile, rahatlıkla tüketebileceği bir besindir.Yağ yönünden oldukça fakir olması nedeni ile kilo aldırmaz. Kilo vermek amaçlı yapılan diyetler için de ideal bir besindir.

Yorgunluğu giderir. Bol miktarda demir minerali içeren mantar, kansızlığa iyi gelir. Kandaki kolesterol oranını düşürerek kalp ve damar hastalıları ile kalp krizine karşı koruyucu etki gösterir.

Kemik Sağlığına İyi Gelir

Mantarlar zengin kalsiyum kaynağıdır. Kemiklerin oluşumunda ve güçlenmesinde önemli bir besin ögesidir. Diyette sürekli bir kalsiyum temini osteoporoz gibi durumların gelişme şansını azaltabilir ve ayrıca eklem ağrısını ve kemik degradasyonu ile ilişkili genel hareketsizlik eksikliğini de azaltmaktadır.

Mantar Nasıl Kullanılır

Protein değeri yüksek bir besin olmakla birlikte yağ oranı düşük olduğu için mantar diyetlerde sıklıkla kullanılır. Mantar lezzetli ve besleyici bir besin olmakla birlikte zehirli pek çok türü olduğu için yabani mantar uzman kişiler tarafından toplanmalı ve dikkatli tüketilmelidir. Bu nedenle kültür mantarlarını tercih etmek daha sağlıklı olur. Ayrıca, mantar vücutta üre asidi bıraktığı için romatizma şikayeti olanlara tavsiye edilmez.

Mantarın Dikkat Edilmesi Gereken Yanları

Zehirli olanları ölümcül sonuçlar doğurabilir. İçeriğinde bulunan fosfor ve kalsiyum, özellikle böbrek hastaları, fosfor ve kalsiyum yüksekliği olan ve bu elementleri tüketmesi sakıncalı olan hastalar için zararlı olabilir. Bu hastalar, mantarı, doktorlarına danışmadan tüketmemelidir.

Mantarın Zararları

Dünyada pek çok mantar türü bulunuyor. Bu türlerden zehirli olmayanlar toplanarak tüketilse dahi, bazı kişilerde değişik yan etkiler yaşanabilmektedir. Bazı mantar tüketenlerde mide ağrısı, sancı, karın ağrısı benzeri ağrılar yaşanabilmektedir. Mide ağrısı ile beraber mide bulantısı ve kusma da yaşanabilir. Aynı zamanda baş dönmesi ve baş ağrısı benzeri yan etkiler yaşanabilir. Kimi bireylerde alerjik reaksiyonlar görülebilir. Yorgunluk, bitkinlik gibi yan etkiler de meydana gelebilmektedir.