Hanımeli (Lonicera Periclymenum)

Hanımeli çiçeği, oldukça keskin ve güzel kokulu bir bahçe çiçeğidir. Dünya üzerinde özellikle ılıman alanlarda yüzlerce türü yetiştirilmektedir. Bunların tamamı Caprifoliaceae ailesine dahil ve latince Lonicera olarak tanımlanmaktadır. Tatlı, parfüm benzeri aromasından kaynaklı onu koklamak hayli keyifli. Bende bu noktada hanımeli nedir, hanımeli çiçeği nedir, faydaları nelerdir, ne işe yarar, hanımeli çiçeği balının yararları nelerdir, nerede yetişir, nasıl kullanılır, yan etkileri var mıdır gibi sorulara cevaplar aradım. İyi okumalar.

Hanımeli Nedir

Hanımeli, çalı ya da sarmaşık grubunda incelenen bir bitkidir. Avrupa ve Kuzey Amerika'da 20 şer türü bulunur. En çok bilinen türleri Lonicera periclymenum (Avrupa Hanımelisi), Lonicera japonica (Japon Hanımelisi, Beyaz Hanımeli) ve Lonicera sempervirens (Mercan Hanımelisi, Trompet Hanımelisi) dir. Yaklaşık 180 türü vardır, bunun 100 kadarı Çin'dedir.

Hanımeli Özellikleri

Hanımeli, sarı-beyaz renkte, güzel kokulu çiçekler açan, tırmanıcı bir süs bitkisidir. Pek çok türü olan bir bitki olan hanımeli çiçeğinin meyveleri çoğu türde zehirlidir

Yapraklar karşılıklı, basit oval ve 1-10 cm uzunlukta çoğunlukla dökülen olmakla birlikte sürekli olanları da bulunur. Türlerin çoğu hoş kokulu, yenilebilen nektar üreten, çan biçiminde çiçeklere sahiptir.

Meyvesi çok çekirdekli kırmızı, mavi ya da siyah çitlenbik şeklindedir, çoğu türde meyveleri hafif zehirli olmakla beraber birkaçı (Lonicera caerulea) yenilebilir meyvelere sahiptir.

Hanımeli adı ise, bu bitkinin çiçeklerinin şeklinden dolayı verilmiş bir addır. Hanımeli çiçeği henüz patlayıp açılmadan önce, parmak şeklinde pembe ve zarif uzantılar biçimindedir. İnce parmaklı zarif bir eli andırmasından kaynaklı, “hanımeli” denmiştir.

Hanımelinin Faydaları

Astım hastalıklarına, nefes alma zorluğu çekenlere, bronşit hastalıklarına iyi gelen hanımeli çiçeğinin sadece meyvelerine dikkat etmek gerekmektedir. Zehirleyici etkisi olan meyvelerinin tüketilmesi sakıncalı olabilir.

Hanımelinin yalnızca yaprakları, çiçeği ya da kabukları haşlanıp içilebilen hanımeli bitkisinin, ağız içinde gargarası da yapılabiliyor. Aynı zamanda bu güzel çiçeğin yaprakları ve çiçeği kurutulup çay olarak da içilebiliyor, soğuk algınlıklarında bu şekilde etkili olabilir.

Hanımeli Nasıl Kullanılır

Hanımelinin çiçekleri, kabukları ve yaprakları kullanılır. Gargara olarak, haşlanarak ve çayı yapılarak kullanılabilir. Çayı nezle, bronşit ve nefes darlığında faydalıdır. Yaprakları, kabukları yada kurutulmuş çiçekleri haşlanarak suyu içilirse öksürüğü keser, mide rahatsızlıklarına ve böbrek şişmelerine iyi gelir.

Hanımeli Çayı

Nikriste, mide suyunda, böbrek şişmelerinde 20 gram yaprak veya taze kabuğu bir litre suda haşlanarak günde birkaç bardak içilir veya kurumuş çiçeklerinin 20 gramı yine bir litre suda haşlanır içilirse öksürüğü keser. Nezlede, tıknefeste, müzmin bronşitlerde çay gibi içilir.

Hanımeli Çayının Yan Etkileri

Hanımeli kullanmadan evvel, aşağıdakiler üzerindeki etkisi de dahil olmak üzere herhangi bir biçimde bilmesi gereken bir takım yan etkileri bulunur:

Kanama bozuklukları:  Aktif maddeler kanın sulandırılmasında yardımcı olabilir, bundan kaynaklı kanama bozuklukları varsa ya da ameliyat olmayı planlıyorsanız, bu bitkisel maddenin kullanımından kaçınmalısınız.
Meyvelerin toksisitesi:  Çoğu türün meyveleri toksiktir ve diğer risklerin yanı sıra ciddi gastrointestinal yan etkilere yol açar.