Dağ Çayı (Sideritis)

Dağ çayı, esasında pek çok kişinin duymuş olduğu, ancak hayatında hiç kullanmadığı bir bitki çayıdır. İnsanlara sağladığı pek çok faydası ile eski zamanlardan bu yana kullanılmakta olan mükemmel bitki çayı, eski çağlardan tıbbın geri olması nedeni ile biraz daha fazla kullanılmıştır. Dağ çayı, bitkisi aşağı yukarı bir metreye ulaşan ve hatta bazı hallerde bir metreyi dahi geçen bir ottur. Bu ottan elde edilen çaya, dağ çayı adı verilmesinin sebebiyse bu çayın bitkisinin genellikle dağlarda ve insanların herhangi bir katkısı olmadan yetişmesinden gelmektedir. Dağ çayının bitkisi genel olarak dağlarda yetişse dahi bazı zamanlar yaylalarda da yetiştirilebilir. Bende bu yazımda dağ çayı nedir, faydaları nelerdir, yararları nelerdir, cilde faydaları nelerdir, nasıl kullanılır, dağ çayı nasıl demlenir, neye iyi gelir, yan etkileri nelerdir gibi sorulara cevaplar aradım. İyi okumalar.

Dağ Çayı Nedir

Dağ çayı,  1 metreye kadar boylanabilen, açık yeşil renkli yaprakları olan, aromatik otsu bir bitkidir. Yaylaçayı olarak da bilinmektedir ve barındırdığı flavonlar, uçucu yağ ve çeşitli kimyasallar bulunmaktadır.

Ülkemizde Akdeniz, Ege, Marmara ve Güney Anadolu bölgelerinde orman içlerinde, çalılıklar ve dağ eteklerinde yabani şekilde yetiştiği gibi, dikilerek de yetiştirilebilmektedir.

Ülkemizde aşağı yukarı 10-15 cinsi bulunmaktadır ve daha ziyade (çalba) adı verilen cinsi kullanılmaktadır. Yaprakları 2-3 cm. büyüklüğünde koyu gri renkte tüylü ve sert derimsidir. Buruşuk dallı ve çalı görünümlüdür. Ada çayının yapraklı cinsine çok benzer ancak yapraklarının sertliği ile ada çayından ayırt edilebilmektedir ve çok yıllık bitkidir.

Dağ Çayının Faydaları

İştah açıcı özelliktedir ve hazmı kolaylaştırıcı etkidedir. Aynı zamanda dağ çayı sinirleri rahatlatmaktadır. Uyarıcı ve kuvvet verici bir etkiye sahiptir. Mikrop öldürücü ve antioksidan etkilere sahip olabilir. İltihapları gidermeye yardımcı olur. Mide ağrılarını azaltır ve gaz söktürür. İdrar arttırıcıdır. Soğuk algınlığına karşı faydalıdır.

Kaygıya İyi Gelir

Dağ çayı, dinlendirici ve yatıştırıcı özellikleriyle uzun zamandır kullanılan bir bitki çayıdır. Bitkinin kimyasal bileşenlerine dayanarak, bir kaç pinen metabolitinin bundan sorumlu olduğu anlaşılmaktadır; myrtenol ve verbenol.

Almanya'dan gerçekleştirilen araştırmalar, bileşiklerin beyindeki GABA reseptörleri ile etkileşime girdiğini bildirmektedir. Bundan kaynaklı dağ çayının uyku/uykusuzluk, anti-stres ve diğer bilişsel algılara faydalı olduğunu anlıyoruz.

Dağ Çayı Demleme

Kurutulmuş çiçekli dallarının üzerine kaynamakta olan su döküldükten sonra birkaç dakika demlenerek hazırlanan çay içilir. Yaprakları kaynatılır veya demlenerek çay gibi içilir.

Yağı bir fincan suya 10 damla damlatılıp mide gazı ağrılarına ve kalp damarlarını açamaya kullanılır. Harici olarak ağrı ve sancılara, saçlara sürülür. Yapraklarının suyu ile vücut ve saçlar yıkanır.