Çoban Üzümü (Vaccinium Myrtillus)

Çoban üzümü genellikle benzer görünümünden kaynaklı yaban mersini ile karıştırılır. Çoban üzümünün bilimsel adı Vaccinium Myrtillus'tur. Çoban üzümünün İngilizce karşılığı bilberrydir ve Avrupa’da yaygın biçimde tüketilir, fakat yaban mersininin İngilizce’si blueberrydir ve Amerika’da tüketimi oldukça yaygındır. Çoban üzümüne yabancı kaynaklarda bazen Avrupa yaban mersini de deniyor. Bu iki meyveyi ayırt etmenin bazı yolları bulunmaktadır. Çoban üzümünün çapı 3-10 mm arasındayken yaban mersini meyvesinin çapı kabaca 5-13 mm arasında olmaktadır. Çoban üzümü yaban mersinine göre daha yumuşak, tatlı, mayhoş ve asidik bir yapıya sahiptir. Bende bu yazımda çoban üzümü nedir, faydaları nelerdir, yararları nelerdir, neye iyi gelir, nasıl kullanılır, nerede yetişir, yan etkileri nelerdir, zararları var mı gibi sorulara cevaplar aradım. İyi okumalar.

Çoban Üzümü Nedir

Çoban üzümü,  yeşilimsi renklerde çiçekler açan, meyveleri koyu kırmızı olan, ortalama 30 cm kadar uzayan bir bitkidir. Meyvesi çeşitli meyve asitleri, A ve C vitaminleri ile pektin, tanen, şekerler ve boya maddesi barındırır.

Yaprakları ise tanen, arbutin ve hydrochinon barındırmaktadır. Orta Avrupa ve Kuzey Anadolu dağları ve ormanlarında bulunmaktadır. Meyve ve yaprakları olgunlaştıktan sonra kurutulabilir.

Bitkinin dalları, 1-3 cm uzunluk ve 1-2 cm genişlikte bulunan kenarları dişli, yumurtamsı, küçük yapraklarla donanmış yapılıdır. Küçük çiçekleri soluk yeşilimsi-pembedir; bunlar yerlerini, temmuz-ağustos aylarında, olgunlaşan, bezelye biçimindeki koyu kırmızı meyvelere bırakırlar. bu meyvelerden pasta, reçel, şerbet, şurup, içki yapılabilir.

Çoban Üzümü Besin Değeri

100 gram çoban üzümünün içerisinde buluna besin değerleri şu şekilde sıralanabilir:

Kalori 44
Yağdan Gelen Kalori 0
Toplam Yağ 0.5 g
Doymuş Yağ 0 g %0
Trans Yağ
Kolesterol 0 mg %0
Sodyum 3 mg
Toplam Karbonhidrat 11.5 g
Diyet Lifi 2.8 g
Şeker 0 g
Protein 0.7 g
A Vitamini 1.08 RE
C Vitamini 44 mg
Kalsiyum 15 mg
Demir 0.8 mg

 Çoban Üzümünün Faydaları

Kabızlığa yol açan ve harici şekilde hafif mikrop öldürücü etkisi bulunmaktadır. Bu etkiyi kolay şekilde bakteri içine girebilen tamamen öldürmese bile büyümesini durduran mavi boya maddesi yapmaktadır. Bu etki ishal tedavisinde ek fayda sağlamaktadır.

Bu özellikleriyle yaz ishallerinde hatta dizanteri de şaşırtıcı olarak fayda sağlamaktadır. İshal tedavisinde çoban üzümü suyu tatlandırılman içilmelidir. Aynı zamanda ishallere ve bulantıya iyi gelir.

Çoban Üzümü Çayı

Meyveleri yenebileceği gibi yaprakları kaynatılarak çayı hazırlanabilir. Kan şekeri düşürücü etki için: 1 çay kaşığı çoban üzümü 1 bardak suda kaynatılabilir.

Günde bir kez tüketilmesi gerekmektedir. Çok uzun süre kullanılmaması önerilir, barındırdığı bazı maddelerin birikmesi ile zehirlenmeler meydana gelir.

İshal için: 3 çorba kaşığı kurutulmuş çoban üzümü 0.5 lt. suda 10 dak. kaynatılır ve günde 4 kez 1 bardak içilir. Aynı sıvı ağız ve boğazın mikrobik hastalıklarında gargar olarak da uygulanabilir.