Aynısafa (Narcissus Poeticus)

Aynısafa, nergisgiller (Amaryllidaceae) familyasında incelenen ve Narcissus cinsinden bitki türlerine verilen ortak addır. Aynısafa regl ağrılarını giderici özelliğe sahiptir aynı zamanda kanı temizleyici, idrar söktürücü, tansiyon düşürücü etkiye de sahiptir. Bu çok faydalı çiçeğin diğer faydalarına ve özelliklerine de yazımda değineceğim. Yazımda ayrıca aynısafanın cilde faydalarını, çayının nasıl demlendiğini ve neye iyi geldiğini, saça faydalarını inceledim. İyi okumalar...

Aynısafa Özellikleri

Aynısafa çiçeğinin sapları 20-80 cm kadar uzayabilmektedir. Soğanlı olan bu bitkilerde taç yaprakları beyaz yada sarının karışımları biçimindedir ve bu çiçeğin anavatanı Avrupa'dır. Bu çiçeğin en çok tür zenginliğine İspanya ve Portekiz'de rastlanıyor. Fakat doğal şekilde tüm Akdeniz kıyılarında, hatta bunun uzantısı olan Japonya'ya kadar aynı enlem dereceleri arasında görülmektedir. Dünyada Avrupa, Kuzey Amerika, Kuzey Afrika ülkelerinde tarımı gerçekleştirilir.

Yeşil renkli ve hafif tüylü yaprakları bitkinin tabanında kürek, daha yukarı kesimlerinde mızrak biçimli olmaktadır. Bitkinin mart ayından başlayıp sonbaharın sonlarına değin açan sarı ve ya turuncu renkli çiçeklerinde taç yaprakları, merkezden çevreye doğru düzgün yivler şeklinde sıralanır.

Olgunlaşan çiçekleri 5-6 mm. uzunlukta, bej renkli ve virgül biçimli tohumlar verir. Güneşli alanları; kum ve kil karışımı gevşek toprakları seven aynısafa çiçeği, öbür toprak türlerine de dayanmaktadır. Bitki tohumlarıyla çoğaltılır.

Aynısafa Çiçeğinin Faydaları

Bu bitkinin soğanları en az 1 sene ara ile kullanılmaktadır. Zira çiçeğini vermiş olan soğan ekilirse, bir daha ki seneye çiçek vermez. Türkiye'de Ege Bölgesi'nde özellikle Karaburun ve Mordoğan'da yetiştiriciliği yapılmaktadır.

Aynısafa çiçeği saponin, karoten, acı esans, uçucu yağ, sterol, flavonit ve yapışkan bitki sıvısını içerir. Sarı ya da turuncu renkli taç yapraklarının yiyecekleri boyama özelliğinden yararlanılmak üzere, bunlar bazı yerlerde çeşitli yemek, kek, tatlı ve ekmeklere safran tadı içermeden safran rengi vermesi için katılır; yaprakları ise, salataların ve güveçte pişen yemeklerin üzerine serpilir.kurumuş taç yaprağı-yaprak karışımından 1-2 tatlı kaşığı alınıp 1 bardak kaynar suda 10-15 dakika süreyle demlenmelidir. Böylece elde edilen infüzyondan günde üç kez birer bardak içilmesi tedavi edicidir.

Bedeni güçlendirici etkiye sahip bir tonik özelliktedir. Mideye iyi gelir ve sindirim işlemini kolaylaştırır. Gastrit ve onikiparmak bağırsağı ülserlerinin tedavisinde yararlı olur. Kadınlarda aybaşını düzenler. Aybaşı ağrılarını hafifletir. Safra söktürücüdür. Safra sorunlarının iyileştirilmesinde etkisini gösterir.            

Aynısafa Merhemi

İki avuç dolusu ince kıyılmış taze bitki (sap, yaprak, çiçek) hazırlanır. 500 gr içyağı veya margarin, kızartma yapılacakmış gibi kızdırılır ve içine bitkiler dökülür. Çıtırdaması beklenebilir, karıştırılır ve ateşten çekilir. Üstü kapatılarak, serin bir yerde gece boyunca bekletilir. Ertesi gün hafifçe ısıtılır, bir tülbentten geçirilerek süzülür ve merhem kaplarına aktarılır. Serin bir ortamda saklanmalıdır. uzun süre dayanmaz.

Aynısafa Çayı

Aynısafa çayı hazırlamak için sarı bazen de turuncu olan aynısafa çiçeğinin kurutulmuş yapraklarını kullanmalısınız. Tavsiye edilen oran, bir bardak çay hazırlamak için bir çay kaşığı aynısafa kurusu kullanmanız. Kurutulmuş yaprakları kaynamış suya attıktan sonra 10-15 dakika bekletin. Bir kaç denemeden sonra çayın tadına göre kendi ölçünüzü belirlersiniz. Günde 10-15 gram aynısafa çiçeğinden 2-3 bardak çay hazırlayarak tüketebilirsiniz. Aynısafa yapraklarını farklı bir şekilde tüketmek isterseniz salatalarınızda kullanabilirsiniz.

Aynısafa Çiçeğinin Zararları

Aynısafa çiçeği, ağız yoluyla tüketildiğinde veya cilde topikal olarak sürüldüğünde herhangi bir sorun yoktur. Fakat bu çiçek bazı durumlarda tehlikeli olabilmektedir:

Hamilelik sürecinde olan kadınlar bu çiçeği ağızdan almaması gerekmektedir. Çünkü düşüğe yol açabilir. Daha etkili-faydalı bir yolu keşfedilene kadar, topikal kullanımı en iyi yöntemidir. Emziren annelerde aynısafa çiçeğinden uzak durmalıdır.
Aynısafaya karşı hassas olan kişilerde alerjik reaksiyona yol açabilir. Bu etkinin yanında ameliyat sırasında ve sonrasında uygulanan ilaçlar ile kombine edildiği zaman aynısafa çok uyuşukluğa yol açabilir. En az 2 hafta önceden planlanan bir ameliyattan önce bu bitki ile iletişiminizi kesmeniz gerekmektedir.