Ardıç Ağacı (Cupressaceae)

Şaman Türkmen'leri ve Bektaşi - Alevilerde kutsal olarak kabul gören bir ağaçtır. Dallarına bez bağlanarak dilek tutulur veya dalları tekkelerde tütsü olarak kullanılmaktadır. Genel olarak odunu yumuşak ve dayanıklı bir yapıdadır. Kurşun kalem yapımında kullanılır. Kerestesi de demiryolu traversi olarak kullanılabilir. Aynı zamanda ensturman yapımında da sıklıkla kullanılan bir ağaç çeşididir. Bende sizlere bu yazımda beslenmenin ötesinde araç gereç yapımında çokça kullanılan ardıç ağacı hakkında bilgiler aktaracağım. İyi okumalar.

Ardıç Ağacı Nedir

Ardıç ağacı (Cupressaceae); servigiller familyasından juniperus cinsine ait iğne yapraklı ağaç ve çalıların ortak adıdır. Üremesi, bir başka türe bağlı bir ağaç türüdür. Ardıç ağacı tohumlarını yere dökmektedir fakat bu tohumlar bir ardıç kuşu ( Karatavuk) tarafından yenmedikçe hiçbir işe yaramamaktadır. Ardıç kuşunun sindirim enzimleri bu tohumları çimlenecek kıvama getirir.

Kuşların dışkısıyla atılmış olan tohumlar çimlenip büyüyebilirler. Fidanı çok yavaş büyür; bir insan boyuna ulaşması için yıllar, ağaç haline gelmesi için onlarca yıl gerekir. Sivri, sert, mavi renkle çevrili iğneleri en şiddetli kuraklıkta dahi zarar görmeden dayanabilir.

Ardıç ağacının iğneleri, sertliklerini sadece kalın dış yüzey hücrelerine değil, aynı zamanda ihtiva ettiği zengin salisilik aside borçludur. Bu sayede bir iğneyi ateşe verdiğinizde, geriye salisilik asitten meydana gelen beyaz bir iskelet kalır ki, bu iğnenin ilk şeklindeki bütün incelikleri taşımaktadır. Sıcak iklimlerde ve korunmuş alanlarda ağaç gibi büyümesine karşılık, soğuk bölgelerde çalı şeklindedir. Sürekli yeşil kalabilen bu iğne yapraklı ağacın meyveleri, aslında gerçek meyve değil, etlenmiş meyve yapraklarıdır. Bunlar sahte meyve diye adlandırılır, aslında bunlar üzeri meyve örtüsüyle tamamen kaplı kozalaktır. Bu sayede ardıç ağacı, karaçam, kızılçam ve diğer çam ağaçları gibi kozalağı bulunan ağaçlar grubuna dahil edilmektedir.

Ardıç Ağacının Faydaları

Eski çağda ardıç meyvesi, antiseptik ve su çekici ilaç olarak bilinir. Yeni araştırmalar sayesinde, meyvelerin içinde bulunan başlıca müessir maddeler olarak, terebentinden meydana gelen uçucu yağlar, terpenler, juniperin, tanen, reçine, yağ, pentosan, glikoz, karınca asidi (asit formik), asit asetik, kalsiyum, potasyum ve manganez bulunmuştur.

Ardıç ağacının taze iğneleri bol miktarda C vitamini ihtiva eder. Ardıç meyveleri zindelik vericidir, insanın kanını ısıtır, iç krampları gevşetir; mideyi, bağırsakları, akciğeri ve kanı temizler; idrar söktürücü, fazla suyu giderici, dezenfekte edici, mideyi güçlendirici ve metabolizmayı uyarıcıdır.

Mide üzerine tesiri; mukoza bezinin güçlü bir şekilde kanlanması, sindirim bezlerinin uyarılması, ayrıca mikrop öldürücü olarak kendini gösterir. Ardıç meyvesinin ağız yoluyla alınması halinde, uçucu yağlar böbrekte ayrışır. Böylece böbrek cidarı uyarılır ve idrar akışı yükselir. Ardıç esansı, romatizma, egzama, uçuk ve deri döküntü durumlarında denenmiş bir ilaçtır.

Ardıç Meyvesinin Faydaları

Ardıç ağacını meyvesinin sağlığa bir çok faydası bulunmaktadır. Bu faydalar için farklı yol ve yöntemler bulunmaktadır. Bu yol ve yöntemleri de aktarıyorum zaten. Bakalım ardıç ağacının sağlığa faydaları nelermiş:

• idrar çıkışını arttırır, 
• ödemi azaltır ve
• kan basıncını düşürmeye yardımcı olur,
• cilde iyi gelir,
• anti-enflamatuar (şişmenin azaltılması) özelliği,
• antiseptik ve antimikrobiyal özellikler (Candida mantarını öldürme gibi anti-bakteriyel ve anti-mantar etkileri dahil),
• antioksidan özellikler (serbest radikallerin neden olduğu hasarı azaltır),
• sitotoksik (anti-kanser) özellikleri,
• regl ağrılarına iyi gelir,
• gastrointestinal tahriş edici (sindirimi rahatlatır),
• nöroprotektif özellikler (beyni ve sinir sistemini korur).

 Ardıç Ağacı ve Meyveleri Nasıl Kullanılır

Ardıç tohumu kurutulup yenebileceği gibi toz haline getirilerek (kaynatmadan) suya karıştırarak da kullanılabilir. Ardıç tohumunun dışında, ardıcın odunu ve dallarından elde edilen ardıç katranı da kullanılır. Odunundan kalem yapılır, dallarından elde edilen katran ise egzama ve uyuz gibi bazı cilt hastalıklarına karşı faydalıdır.

Fazla kilolardan kurtulmada ve zayıflamak için ardıç tohumunun idrar söktürücü ve yağ yakan ( yağ yakıcı metabolizma hızlandıran) etkisinden yararlanılıyor. Ancak, bu bitki fazla kullandığında böbrekte tahribata neden olabiliyor.

Ardıç tohumu kurutulup yenebileceği gibi toz haline getirilerek (kaynatmadan) suya karıştırarak da kullanılabilir. Ardıç tohumunun dışında, ardıcın odunu ve dallarından elde edilen ardıç katranı da kullanılır. Odunundan kalem yapılır, dallarından elde edilen katran ise egzama ve uyuz gibi bazı cilt hastalıklarına karşı faydalıdır.