Meyan Kökü (Glycyrrhiza Glabra)
Meyan Kökü Nedir
Meyan (Glycyrrhiza glabra), yaklaşık 120-150 cm'e kadar boylanabilmektedir. Meyan baklagiller familyasında incelenmektedir ve çok yıllık bir çalımsı bitkidir. Küçük, mavimsi, mor çiçeklere sahiptir ve 0,8–1,2 cm boyundadır. 7–15 santimetre boyunda yaprakları ve toprağın altında boyu 1 metreye varan bir kök yapısına sahiptir.
Güney ve Orta Avrupa'nın ormanlık bölgelerinde yetiştirilir , Rusya, İspanya, İran ve Hindistan'da ise özel olarak yetiştirilmektedir. Meyan kökü geleneksel Çin doktorluğunda oldukça popüler şekilde kullanılan bir bitki. Akdeniz ülkelerinde, güneydoğu Avrupa'da ve Asya'nın bazı kesimlerinde de yetiştirilmektedir.
Meyan bitkisinin kökleri ve yer altındaki gövdesi (rizom) baharat olarak kullanılmaktadır. Tatlı, sert ve tuzlu bir tada ve hoş bir kokuya sahiptir. Köklerin suyla kaynatılıp, suyun buharlaştırılmasıyla elde edilen balına çubuk şekli verilir. Bu bal, tatlı, pasta, şekerleme ve çikolata yapımında kullanılır. "Meyan kökü"nü Kuzey Avrupalılar tatlılarda, Çinlilerse daha çok yemeklerde çeşni olarak kullanırlar. Ayrıca kolalı içeceklere de tat vermek için katılır.
Meyan Bitkisinin Yapısı
Tarihsel anlamda miladı çok eski olan meyan kökü Yunanlılar, Mısırlılar, Çinliler ve Hintliler gibi pek çok toplum tarafından tıbbi etkileri keşfedilerek kullanılmıştır. Meyan kökü, iç salgı sistemini (endokrin sistem) etkileyebilen bitkiler sınıfına dahildir. Bitkinin içerdiği glikozitler, yapılarına göre, bedenin doğal steroit hormonlarıyla benzerlik göstermektedir.
Meyan Bitkisinin Faydaları
Meyan kökünün böbrek üstü bezi problemlerine, örneğin Addison hastalığına(bir böbreküstü bezi yetmezliği) karşı olumlu etkisi, onun bu noktada ki etkinliğinin belirgin bir kanıtı olarak kabul edilmektedir. Meyan kökü aynı zamanda, tüm öksürüklere ve bronşiyal hastalıklara karşı da başarıyla uygulanabilmektedir. Tıp tarafından mide ülseri tedavisinde kullanıldığı gibi, geleneksel tıpta da meyan kökü, mide mukoza iltihabına ve mide ülserine ve kabızlığa karşı kullanılmaktadır. Aynı zamanda, kramp çözücü etkisi de unutulmaması gerekmektedir.
Tüm öksürüklere ve bronşiyal hastalıklara karşı da başarıyla kullanılabilir. Tıp tarafından mide ülseri tedavisinde kullanıldığı gibi, geleneksel tıpta da meyan kökü, mide mukoza iltihabına ve mide ülserine ve kabızlığa karşı kullanılır. Ayrıca, kramp çözücü etkisi de unutulmamalıdır. Meyan kökü dünyada biyolojik olarak en aktif olan bitkilerden biridir.Meyan kökü ayrıca cilt problemlerine de iyi gelir.
Menopoza İyi Gelir
Meyan kökü kadınlarda östrojen benzeri bir etkiye sahiptir ve PMS için doğal bir çare olarak dahil olmak üzere, adet ve doğurganlıkla ilgili kaygılar için bir seçenek olarak kendini göstermektedir. Menopoz tedavisi için meyan kökü, yapılan bazı çalışma ve uygulamalarda, sıcak basma süresinin azaltılmasında hormon replasman tedavisinden daha iyi olduğu gösterilmiştir.
Meyan Kökü Tüketimi
Meyan kökü tüketimi ciltte meydana gelen sivilcelerin tedavisinde etkilidir. Meyan kökü, ateş düşürücü özelliğinin yanı sıra, karaciğerin toksin maddeleri süzmesinde de yardımcı olmaktadır. Hepatit, siroz gibi karaciğer hastalıklarının tedavisinde meyan kökünde bulunan GLA'nın detoksifian etkisi kanıtlanmıştır. Bitkinin göğüs yumuşatıcı, öksürük kesici özellikleri de vardır. Mide hastalıklarında, özellikle gastritte de son derece yararlıdır.
Meyan kökü bir magnezyum ve silisyum bakımından çok zengindir. Meyan kökü, mideyle ilgili sağlık problemlerinde son derece etkilidir. İçerdiği glisirutenik asid (GLA), deglisirine meyan kökü (DGL) ve karbenoksolen sodyum (CS) maddeleri, bilinen en etkili anti-ülser ilaçlarındandır.
Meyan Kökü Nasıl Kullanılır
Tıbbi kullanım alanlardan başka meyan kökünün taze veya kuru köklerinin kaynar su ile karıştırılması ve sonra alçak basınçta yoğunlaştırılması suretiyle meyan balı elde edilir. Meyan balındaki glisirrizin miktarı daha fazladır. Meyan kökü, piyasada toz veya kalıplar halinde bulunmaktadır. Parlak siyah renkli, tatlı lezzetlidir. Suda basitçe erimektedir.
Meyan kökünün su ile birleştirilmesi sonucunda elde edilen karışıma ise meyan şerbeti denir. Koyu esmer renkli ve tatlı lezzetli, göğüs yumuşatıcı, öksürük kesici ve serinletici özellikte olan bu şerbet daha çok Güneydoğu Anadolu bölgesinde elde edilir ve kullanılır.
Meyan Kökü Çayı
Çayı ise; Yarım kahve kaşığı kıyılmış meyan kökü üstüne bir fincan kaynar su döküldükten sonra 5 dakika demlenir ve süzülerek içilir. Her türlü öksürükte meyan kökü çok etkilidir.50 gram kadar meyan kökünü litre suyun içine atıp 10 dakika kadar kaynatabilirsiniz. Bu çayı akşamdan yapın ve bir gece bekletin. Gün boyunca aç veya tok karnına iki üç bardak tüketebilirsiniz.
Yorumlar
Yorum Gönder