Mahlep Ağacı (Rosaceae)
Mahlep Ağacı Nedir
Mahlep Gülgiller (Rosaceae); familyasında 8-10 m boylarında, beyaz renkli çiçekler açan ve kışın yaprağını döken ağaç çeşididir. Türkiye’de yetiştiği alanlarda: Ege ve Güney Anadolu bölgesinde yetişmektedir. Genç sürgünleri tüylüdür. Yaprakları daireye benzer ya da yumurta biçimde olup, boyları 3-6 cm, kenarları dişlidir. Çiçekler güzel kokuludur. Küçük ve takriben 5-6 mm büyüklüğündeki meyve, olgunlukta siyah bir renk almaktadır. Fidanlıklarda anaç olarak kullanılır ve üzerlerine kiraz aşılanmaktadır.Mahlep ağacının anavatanı Avrupa ve Batı Asya’dır. Dağlık bölgelerde, kalkerli alanlarda yetişmektedir. İdris ağacı olarak da bilinmektedir. Nisan ayından Mayısa çiçeklenen dalları, hastalıklara karşı dayanıklı gövdesi, parlak yeşil kalp şekilli yaprakları ile nadide bir ağaç. Çift cinsiyetli olan ağaç kendi kendini polenler ve meyvelenir.
Ayrıca % 40 kadar eleosteain asidi taşımaktadır ve bu yağ boya sanayisinde kullanılmaktadır. Tıbbi olarak tohumlar kuvvet verici, balgam söktürücü, idrar arttırıcı, nefes darlığına ve şeker hastalığına karşı kullanılır. Tohumlar toz haline getirilip balla karıştırılmak suretiyle alınır. Ağacın kabuklarının hoş kokulu olması, kumarin ihtiva etmesinden ileri gelmektedir. Mahlep tohumu ihraç kalemlerimizdendir.
Mahlep Ağacının Faydaları
Mahlep ağacı idrar ve balgam söktürücü olarak kullanılabilir. Nefes darlığı ve sıtmaya karşı faydalıdır. Ağrı kesicidir. Vücuda kuvvet verir ve cinsel isteği arttırır. Şeker hastalarına ve prostat şikayeti olanlara iyi gelmektedir.
Mahlep, taze olarak yenildiğinde mide sancısını, likörü yapılıp içildiğinde karın bölgesinde olan sancıları, kurutulup yenildiğinde baş dönmesini önlediği, kurutulmuş iç çekirdeği yenildiğinde ise kalp ağrılarını giderdiği bilinmektedir.Kemik gelişimi yetersiz olan çocuklar için; bu durumda bebeklerinizin mamasına, sütünün içine, muhallebiye ekleyeceğiniz üç dört çay kaşığı mahlep işe yarayacaktır.
Mahlep Ağacı Kullanımı
Kurutulan meyveleri baharat (Mahlep) olarak kullanılır. Özellikle hamur işi pastalara kendine has hoş bir koku vermektedir. Meyvelerin içindeki sert kabuklu tohumlar, yaygın biçimde baharat olarak kullanıldığı gibi ayrıca kuvvet verici, balgam ve idrar söktürücü ilaç ve afrodizyak maksatlı da değerlendirilmektedir. Mahlep ağacının tohumu kullanılmaktadır. Kurutulduktan sonra öğütülen mahlep tohumları simit, poğaça, kek ve kuru pastalara katılmaktadır.
Ayrıca, parfümeri ve boya sanayinde de kullanılmaktadır.Bitkinin kurutulmuş olgun tohumları kullanılır. Mahlep tohumu elde etmek için olgun meyveleri sıyrılır.Güneşte kurutulur.Silindirler arasından geçirilerek çekirdek kırılır ve elenerek çekirdek tohum kabuğundan alınmaktadır. Sabit yağ ve kumarin ihtiva eder.
Mahlep Nerede Satılır
Oldukça geniş bir tüketim alanı olan mahlep ağacı eskiye göre artık daha kolay bir biçimde ulaşılabilmektedir. Özellikle aktarlarda tohum biçiminde satılan mahlep toz biçiminde de satılmaktadır. Mahlepten elde edilen yağ mahlep yağı olarak bilinmektedir ve aktarların raflarını süsleyen en çekici malzemeler arasında yer almaktadır. Mahlepten ayrıca mahlep püresi de yapılmaktadır.
Mahlep Ağacı-Meyvesinin Yan Etkileri
Mahlep zararları noktasında incelendiğinde alerjik reaksiyonların ötesinde pek bir zararı bulunmayan bir bitkidir. Fazla tüketildiği taktirde aşırı kilo alımına yol açar. Mahlep yan etkileri bulunmamakla beraber oldukça hoş bir kokuya sahip bitkidir. Hamile kadınlar ile emziren kadınlar ve çocukların kullanmalarında doktor gözetimi gerekmektedir. Aynı zamanda kan sulandırıcı ilaç kullananların mahlep kullanmamaları önemle irdelenmektedir.
Yorumlar
Yorum Gönder