Kuşkonmaz Otu (Asparagus)

Kuşkonmaz, sebze olarak tüketilen ve süs maksatlı yetiştiriciliği yapılan çeşitli bitki türlerini kapsayan bir bitki cinsidir. Hepsi de Asparagaceae familyasında incelenmektedir ve bu türlerin yabanilerine dünyanın ılıman bölgelerinde sıkça rastlanmaktadır. Çok eski zamanlarda kendi doğal ortamından alınıp taze sürgünleri için yetiştirilmeye başlanmış olan sebze kuşkonmaz, Eski Yunan ve Romalılar'dan beri çok sevilen değerli bir besin kaynağı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bende bu yazımda kuşkonmaz otu nedir, diğer adı nedir, yemeği nasıl yapılır, nerede satılır, kuşkonmaz otunun suyu içilir mi, faydaları nelerdir, neye yarar, yan etkileri var mıdır, sağlığa faydaları nelerdir gibi sorulara cevaplar aradım. İyi okumalar.

Kuşkonmaz Otu Nedir

Kuşkonmaz (Asparagus), sebze olarak yenen ve süs maksatlı yetiştirilen çeşitli bitki türlerini kapsayan bitki cinsidir. Kuşkonmaz besin içeriği bakımında zengin, kumlu ve gevşek topraklarda yetişme imkanına sahiptir. Sarımsı yeşil renkli çiçekler açan, meyveleri kırmızı otsu bir bitki olan Kuşkonmaz bitkisi daha çok ılıman bölgelerde ve sulak alanlarda yetişir.

Süs bitkisi olarak da kullanılan Kuşkonmaz aynı zamanda A, B1, B2 ve C vitaminleri ile protein ve mineraller açısından zengin bir besindir. Fransa, İtalya, Çin ve ABD'de yetiştiriciliği yapılmaktadır. Türkiye'de taze üretimi gitgide artmaktadır. İstanbul'un Silivri ilçesinde kuşkonmaz bağları bulunur. İzmir ve çevresinde, Aydın, Muğla ve Manisa'da yabani formları bulunmakta ve ilkbaharda sebze olarak değerlendirilen yabani otlarla birlikte satılmaktadır.

Haziran-Temmuz ayları arasında yeşilimsi sarı renkli çiçekler açan, 50-150 cm boyunda, çok yıllık otsu bir bitkidir. Sulak, kumlu ve killi, kuvvetli topraklarda, ormanlık yerlerde yetişir. Gövdeleri dik, yeşil düzgün yüzlü ve yaygın dallıdır. Dallar dalcıklara ayrılmış olup, ince, yeşil renkli, 3-6 tanesi bir aradadır. Yapraklar küçük ve zar benzeri yapıdadır. Çiçekler teker teker veya çift olarak yaprakların koltuğunda bulunur. Erkek çiçekler 6 parçalı ve parçalar çan şeklinde birleşmişlerdir. Meyveleri kırmızı veya siyah renklidir. Kuşkonmaz tohum veya pençeden üretilmektedir. İlkbaharda ekimi yapılır. Tohum ekiminden ilk hasada kadar geçen süre dört yıldır.

Kuşkonmazın Besin Değeri

90 gram kuşkonmaz yemeğinin içerisinde var olan besin değerleri şu şekildedir:

Kalori: 20
Protein: 2.2 gram
Yağ: 0,2 gram
Elyaf: 1,8 gram
C Vitamini: Günlük gerekli tüketimin % 12'si
A Vitamini: Günlük gerekli tüketimin % 18'i
K Vitamini: Günlük gerekli tüketimin % 57'si
Folat: Günlük gerekli tüketimin % 34'ü
Potasyum: Günlük gerekli tüketimin % 6'sı
Fosfor: Günlük gerekli tüketimin % 5'i
E Vitamini: Günlük gerekli tüketimin % 7'si

Kuşkonmaz Otunun Faydaları

Kuşkonmaz; kalp rahatsızlığı, kanser ve algılamada fonksiyon bozukluğu açısından bir risk faktörü olan homosisteinin kontrol edilmesine yardımcı olabilecek ve ayrıca kalıtsal-doğuştan özürleri azaltabilecek olan folik asit bakımında mükemmel bir kaynaktır.

Kuşkonmaz, ayrıca, hücreleri hasar görmekten koruyan bir antioksidan olan glütasyon açısından da zengindir. Protodioscin, kemik erimesini azalttığı, cinsel isteği arttırdığı ve çeşitli kanser türlerinde, kanser hücresi öldürücü özelliğe sahip olduğu keşfedilmiş olan, kuşkonmazda var olan bir bitki kimyasalıdır.

İyi bir idrar söktürücü olan kuşkonmaz, idrar yollarını temizler ve vücutta oluşan ödem şişliklerini gidermeye yardımcı olur. Hazmı kolaylaştırır. Sinirleri kuvvetlendirir ve zihin yorgunluğunu giderir. Diş ağrısını hafifletir. Gözleri ve kalbi kuvvetlendirir. Karaciğer ve böbreklerin düzenli çalışmasına yardımcı olur. Kanı temizler. Kandaki şeker oranını düşürür. Egzama ve sivilcede faydalıdır. Cilde canlılık verir.

Kuşkonmaz Otu Nasıl Kullanılır

Yunan ve Romalılar, kuşkonmazı, arı sokması, kalp rahatsızlığı, ödem ve diş ağrısı tedavisinde şifalı olması nedeniyle değerli gördüler. Küçük dozlarda alman taze kuşkonmaz suyunun, idrar sökücü ve müshil etkisi olduğu söylenir. Kuşkonmaz kökleri, Çin şifalı bitki uzmanları tarafından, kireçlenme ve kısırlık gibi birçok rahatsızlığı tedavi etmek için kullanılır. Madame de Pompadour, yumurta sarısı, vanilya ve yer mantarıyla karıştırarak kuşkonmazı afrodizyak olarak kullanmaktadır. Eskiden bu yana, kuşkonmaz, kireçlenme ve romatizma gibi şişlikleri de içeren problemlerin tedavisinde kullanılmıştır ve ayrıca adet dönemi öncesi vücudun su toplamasına karşı da faydalı olabilir.

Kuşkonmazın gövdesi, kökü ve tomurcukları kullanılır. Kuşkonmaz suda kaynatılarak çorbası içilirse el ve ayaklardaki şişliklerle karaciğer şişliğini indirmeye yardımcı olur. Fazla miktarda kullanılırsa idrar yollarını tahriş edebilir. Bu nedenle özellikle böbrek rahatsızlığı olanlar fazla tüketmemelidir. Aynı zamanda ishale yol açabilir