Banotu (Hyoscyamus niger)

Banotu yumuşak tüylere sahip, otsu bir bitkidir. Gavur haşhaşı adıyla da bilinir. Meyve çok tohumlu ve bir kapakla açılıp tohumlarını dışarı atan bir kapsüldür. Bu otun altı türü bulunmaktadır. (Siyah Banotu) ile (Mısır Banotu) tedavi sahasında kullanılmaktadır. Mısır Banotu Malatya bölgesinde yetişmektedir. Özellikle alkaloit endüstrisi için önem kazanmaktadır. Siyah banotu hemen hemen tüm Anadolu ve Trakya'da bulunmaktadır. Bende bu yazımda banotunun özelliklerine ve faydalarına değinmeye çalıştım. Ayrıca banotu nedir, neye iyi gelir, satın almak ne işe yarayacak, faydaları nelerdir, neye iyi gelir, ne için kullanılır, yan etkileri var mıdır gibi sorulara cevaplar aradım. İyi okumalar.

Banotu Nedir 

Banotu patlıcangiller familyasında incelenen zehirli bir yaban bitkisi. Çiçekleri mor renkli, meyveleri siyah renklidir. Yaprakları yumuşak ve tüylü bir yapıya sahiptir. Gölgelik alanlarda yetişen, 80 santimetre kadar uzayabilen uyuşturucu özelliğe sahip ve zehirli bir bitkidir.

Banotu açık yeşil renkli yapıdadır. Her tarafında beyaz, uzun tüyler bulunur. Çiçekleri sarımtırak, kırmızımsı mor renklidir. Taç yaprakları alt tarafta tüp biçiminde, üst tarafta biraz eğri olarak genişlemiş ve yayılmış olup, tepede beş lopludur. Meyvesinin içinde yüzlerce tohumu vardır.

Ev ilaçlarında kullanılması tavsiye edilmez. Banotu halk arasında daha çok gavur haşhaşı olarak bilinen bir bitkidir. Ülkemizde altı banotu türü bilinmekle birlikte, bu türlerden yalnız Hyoscyamus niger (Siyah banotu) ile H.muticus (Misir banotu) tedavi sahasında kullanılır.

Banotu memleketimizde Malatya civarında bulunmaktadır. Bilhassa alkaloit endüstrisi için önemlidir. Siyah banotu neredeyse bütün Anadolu ve Trakya’da bulunur

Banotunun Faydaları

Kanı temizleyici, sakinleştirici, kramp çözücü etkilere sahiptir. Uykusuzluk ve ishali gidermeye yardımcı olur. Nefes darlığını önleyici etkisi ile astımlılara faydalıdır.

Özellikle çocuklarda görülen gece altını ıslatma sorununu önlemeye yardımcı olur. Yaşa bağlı titremelerde faydalıdır. Mide ve bağırsak spazmlarını giderici etki gösterir.

Banotunun içerdiği maddeler beyine ve sinirlere etki ettiği için ağrıları keser, fakat uyku ve uyuşukluk verir ve zehirlenmelere neden olabilir.

Kuvvetli bir uyuşturucu ve ağrı kesicidir.  Bazi müshillerin tesir edebilmesini kolaylaştırır. Bilmeden kullanıldığında zehirlenmelere yol alan bir bitkidir.  Bağırsak gazlarını giderici etkisi bulunmaktadır. Yatıştırıcı etkisi bulunmaktadır. Kuvvetli bir antioksidandır. Rahatlatıcı etkisi bulunmaktadır.

Banotu Nasıl kullanılır

Tohumlar tam anlamıyla olgunlaştıktan sonra alınır, güneşte ve ya 40-50 derecelik fırınlarda kurutulmaktadır. Banotunun yaprakları, tohumları ve kökü kullanılmaktadır.

Zehirlenmelere neden olabileceğinden kaynaklı dikkatli olunmalı ve bir uzman gözetiminde kullanılması gerekmektedir. Banotu uyku ve uyuşukluğa yol açabilir. Banotu kurutulup kaynatıldıktan sonra romatizma olan bölgeye sürülürse romatizma ağrısını keser.

Banotunun Zararları

Zehirli olmasından kaynaklı banotu, dikkatli kullanılması gereken bir bitki olmakla beraber yaprakları, kökü ve tohumlarından tedavide öncelikli şekilde faydalanılır. Bununla beraber bitki kurutulduktan sonra kaynatılıp romatizma ağrısı yaşanan bölgelere pres yapıldığı zaman ve bir bezle sarılarak bekletildiğinde kısa sürede ağrılar azalır ve tam anlamıyla tedavi edilmektedir. Günde en fazla 15 gram olacak dozda kullanılması gerekmektedir.

Fazla kullanılması halinde ise sağlık bakımından sıkıntılara yol açabileceği gibi zehirlenmelere neden olabilir. Dozunda kullanılmaması durumunda yan etki olarak halüsinasyonlara yol açar. Doz aşımından kaynaklı kusma, bulantı, baş dönmesi ve nefes alamama gibi belirtiler oluşmaktadır.