Acıgünek Otu (Taraxacum Officinale)
Araba yol kenarı, hendek ve çayırlarda yetişmekte olan, sarı çiçeklere sahip bir bitki olan acıgüneyik, sonbahar mevsimiyle beraber yeşermeye başlamıştır. Vatandaşlar tarafından da yoğun ilgi gören acıgünek bitkisi salata yapımında sıkça kullanılmaktadır. Genel olarak 20-30 santimetre kadar uzayabilen ve 1 metreye kadar boyunun uzadığı bilinen bitki, tam bir vitamin deposudur. Anadolu insanıca 'karahindiba', 'acıgünek', 'güneyik', 'arslandişi' ve 'radika' olarak da bilinen bu bitki, başta potasyum, kalsiyum ve diğer mineraller bakımından zengin bir besin kaynağı olma özelliğini barındırmaktadır. Bende bu yazımda acıgünek otu nedir, güneyik nedir, karahindiba nedir, radika nedir, neye yarar, faydaları nelerdir, nasıl kullanılır, yan etkileri nelerdir gibi sorulara cevaplar aradım. İyi okumalar.
Acıgünek Otu Nedir
Acıgünek otu , (Taraxacum officinale), papatyagiller (Asteraceae) familyasından yaygın bir bitki türü. Çiçekleri sarı, yaprakları yeşil olsa da bitkinin adına “karahindiba” denilmiştir. Acıgünek otu, Nisan ve Mayıs aylarında tüm tarla kıyılarında çayırlık alanlarla yol kenarlarında yetişen, çok yıllık sarı çiçekli otsu bir bitkidir.
Acı günek otu; Karahindiba , güneyik, arslandişi ve radika olarak da bilinir. İçi “kengel” adı verilen acı bir sütle dolu uzun kazık kökü, rozet halinde tabanda toplanmış olan derin dişli yapraklarını ve yapraklardan daha uzunca olan çiçek saplarını taşır. Bu sapların tepesinde kömeç halindeki altın sarısı çiçekleri ilkbahardan sonbaharın ortasına kadar açar. Daha sonra bu çiçek kömeçleri karahindibanın tohumlarını taşıyan beyaz toplara dönüşürler. Bu beyaz topçukları meydana getiren meyve kapçıkları en hafif rüzgarda dahi uçup çevreye dağılmaktadır. Bitki bu şekilde yaydığı tohumlarıyla çoğalmaktadır. Hortum biçiminde kesilip çok güzel ses çıkardığından kaynaklı bu ismi almıştır.
Acıgünek Otunun Faydaları
Acıgünek otu, besleyici değeri ciddi derecede yüksek olan Karahindiba, % 5′e varan yüksek bir oranda potasyum barındırmasından kaynaklı, en iyi doğal potasyum kaynaklarından biridir. A vitamini, C vitamini ve nikotinik asit ile kalsiyum ve türlü mineraller bakımından da oldukça zengindir. Aynı zamanda, torexacin, retinol, levulin, inulin gibi bileşikler barındırmaktadır. Bundan kaynaklı yaprakları salatalara katılabilmektedir. Kökü de, yaşken doğranıp salatalara katılır.
Acıgünek otu kurutulan kökü birçok ülkede öğütülüp acı hindiba kahvesi olarak içilir. Avrupa’nın bazı ülkelerinde ve Hindistan’da tarımı yapılan türleri vardır ve bunların çiçek büyüklüklerinin çapı yedi santimetreye kadar varır. Besleyici değeri yüksek bir sebze olan karahindiba vücuda güç ve zindelik verir.
Acıgünek otu göğsü yumuşatır ve öksürüğü keser. İdrar söktürür ve safra salgılarını arttırır. Mesane ve kalın bağırsak iltihaplarını tedavi etmede yardımcı bir rol oynar ve bağırsak sağlığına faydalıdır. Anne sütünü arttırır. Sarılıkta ve gut hastalığında faydalıdır. Uykusuzluğa iyi gelir. Karaciğer şişkinliğini indirir. Böbrek ve safra taşlarını düşürmeye yardımcı olmaktadır.
Acıgüneyik Otu Nasıl Kullanılır
Sebze olarak yetiştirilen acıgünek otu yaprakları salata olarak tüketebilirsiniz. Kökü de yaş haldeyken doğranıp salatalara katılabileceği gibi kurutulduktan sonra öğütülerek kahveye yapımında da kullanılır. Yaprakları kaynatılıp lapa haline getirildikten sonra harici olarak egzama ve sivilcelerin üzerine sürülürse faydalı olabilir. Aynı zaman, cildi temizleyici ve nemlendirici etkisi nedeniyle yüz maskelerine de katılabilir.
Acıgünek Otu Çayı
Acıgünek otu kökü, çiğ yenildiği zaman ya da kurutulup çay şeklinde kullanıldığı zaman, kanı temizleyici, sindirim kolaylaştırıcı, ter ve idrar söktürücü ve canlandırıcı etkileri bulunmaktadır. Ot ve kök-ot kısımları için belirtilen miktarlar bir fincana eklenir, üzerine 150 ml kaynar su katılır. 10 dakika demlenir, süzülerek tüketilir. Kavrulmuş köklerinin toz elde edilmesiyle elde edilen ürün Avrupa’da kahve yerine kullanılmaktadır.
Acıgünek Otu Kullanımı
Acıgünek bitkisinin yaprakları kaynatılarak lapa şeklinde getirildikten sonra harici biçimde egzama ve sivilcelere topikal olarak kullanıldığında tedavi edicidir. Aynı zamanda, cildi temizleyici ve nemlendirici özelliğiyle de yüz maskelerine de katılabilir.
Acıgünek otu kökü, çiğ tüketildiği taktirde yada kurutulup çay şeklinde demlendiği zaman, kan temizleyici , sindirim kolaylaştırıcı , ter ve idrar söktürücü ve canlandırıcı etkilere sahiptir.
Yorumlar
Yorum Gönder