Yabani Hindiba (Cichorum İntybus)
Yabani Hindiba Nedir
Yabani hindiba (Cichorum İntybus), papatyagiller (Asteraceae) familyasında incelenmektedir ve yaygın şekilde yetiştiriciliği yapılan bir bitki türüdür. Çiçekleri sarı, yaprakları yeşil olsa da bitkinin adına "karahindiba" adı verilir. Karahindiba Nisan ve Mayıs aylarında tüm tarla kıyılarında çayırlık bölgelerde yol kenarlarında yetiştiriciliği gerçekleştirilen, çok yıllık sarı çiçekli otsu bir bitkidir. Acıgünek, güneyik, arslandişi ve radika olarak da bilinmektedir. İçi "kengel" adı verilen acı bir sütle dolu uzun kazık kökü, rozet halinde tabanda toplanmış olan derin dişli yapraklarını ve yapraklardan daha uzunca olan çiçek saplarını taşımaktadır. Bu sapların tepesinde kömeç halindeki altın sarısı çiçekleri ilkbahardan sonbaharın ortasına kadar açar. Daha sonra bu çiçek kömeçleri kara hindibanın tohumlarını taşıyan beyaz toplara dönüşmektedir. Bu beyaz topçukları meydana getiren meyve kapçıkları en hafif rüzgarda bile uçup çevreye dağılmaktadır. Bitki böylece yaydığı tohumlarıyla çoğalır. Hortum şeklinde kesilip çok güzel ses çıkardığı için bu ismi almıştır.Hindibanın Faydaları
Besleyici değeri oldukça yüksek olan Karahindiba, % 5'e varan yüksek bir oranda potasyum barındırmasından kaynaklı, en iyi doğal potasyum kaynaklarının başında gelmektedir. A vitamini, C vitamini ve nikotinik asit ile kalsiyum ve türlü mineraller yönünden de zengindir. Ayrıca, torexacin, retinol, levulin, inulin gibi bileşikler içerir. Bu nedenle yaprakları salatalara katılıp yenir. Kökü de, yaşken doğranıp salatalara katılır. Kurutulan kökü birçok ülkede öğütülüp acı hindiba kahvesi olarak içilir. Avrupa'nın bazı ülkelerinde ve Hindistan'da tarımı yapılan türleri vardır ve bunların çiçek büyüklüklerinin çapı yedi santimetreye kadar varır.Besleyici değeri yüksek bir sebze olan karahindiba vücuda güç ve zindelik verir. Göğsü yumuşatır ve öksürüğü keser. İdrar söktürür ve safra salgılarını arttırır. Mesane ve kalın bağırsak iltihaplarını gidermekte faydalıdır. Anne sütünü arttırır. Sarılıkta ve gut hastalığında faydalıdır. Uykusuzluğa da iyi gelmektedir ve aynı zamanda karaciğer şişkinliğini indirir. Böbrek ve safra taşlarını düşürmeye yardımcı olur.
Anksiyeteye İyi Gelir
Hindiba, kaygıyı azaltabilecek ve zihni yatıştırabilecek sakinleştirici özelliklere sahiptir. Bu sayede stresi ve vücut üzerindeki tehlikeli etkilerini hafifletmektedir. Uzmanların sunduğu beslenme ve zihinsel sağlık arasındaki bağlantıya dayanan 2016 tarihli bir rapor, bu yatıştırıcı kalite nedeniyle hindiba kökü ekstrelerinin de uyku yardımı olarak kullanılabileceğini ve uyku haplarının çoğundan daha sağlıklı olduğunu ortaya koymaktadır. Stres ve kaygıyı hafifletmek ayrıca kalp hastalığı, hormonal dengesizlik, uykusuzluk , bilişsel gerileme ve erken yaşlanma şansınızı azaltmanıza yardımcı olabilmektedir.
Hindiba Nasıl Kullanılır
Sebze olarak yetiştirilen kara hindibanın yaprakları salata olarak tüketilebilmektedir. Kökü de yaşken doğranıp salatalara katılabileceği gibi kurutulduktan sonra öğütülerek kahveye yapımında da kullanılır. Yaprakları kaynatılıp lapa haline getirildikten sonra harici olarak egzama ve sivilcelerin üzerine sürülürse faydalı olmaktadır. Aynı zamanda, cildi temizleyici ve nemlendirici etkisinden kaynaklı yüz maskelerine de eklenebilir.
Hindiba Çayı
Hindiba kökü , çiğ yenildiğinde veya kurutulup çay biçiminde kullanıldığında , kan temizleyici , sindirim kolaylaştırıcı , ter ve idrar söktürücü ve canlandırıcı etkilere sahiptir. Ot ve kök-ot kısımları için belirtilen miktarlar bir fincana konur, üzerine 150 ml kaynar su ilave eklenir ve 10 dakika demlenir, süzülerek tüketilebilir.
Kavrulmuş köklerinin toz elde edilmesiyle elde edilen ürün Avrupa'da kahve yerine kullanılmaktadır. Hindiba'nın bir de sebze olarak kullanılan (Cichorium endivia L.-Compositae) türü bulunmaktadır.
Yorumlar
Yorum Gönder