Şimşir Ağacı (Buxaceae)

Şimşir (buxus sempervirens) şimşirgiller familyasında incelenmektedir ve her zaman yeşil çalı ya da ağaç halinde odunsu bir bitki türüdür. Yurdumuzda yetiştirilen adi şimşir; çoğunlukla sık dallı bir çalı, bazı zamanlar 10 metreye kadar boylanabilen bir ağaçtır. Çiçekleri yeşilimsi sarıya dönüktür. Yaprakları ve dallarının kabuğunda; alkoloidler, uçucu yağ, reçineli bileşikler ve tanen bulunmaktadır. Bende bu yazımda şimşir ağacı nedir, faydaları nelerdir, nerede yetişir, nasıl yetiştirilir, nasıl kullanılır, neye yarar gibi sorulara cevaplar aradım. İyi okumalar.

Şimşir Nedir

Şimşir (Buxaceae) familyasının Buxus cinsinden çalılara verilen ad. Genel olarak çalı nadiren ağaççık formunda her zaman yeşil bitkilerdir. Sürgünleri dört köşelidir. Yaprakları derimsi, tam kenarlı ve tüysüz yapılıdır. Gölgeye dayanıklı, yavaş büyüyen nemli besin maddelerince zengin toprakları tercih eder. Ağaççık ya da çalı-ağaççık formunda olanlara lükstrüm denir. Çok nadir de olsa ağaç formunda olabilir ve kuş üzümüne benzer meyveler verir. Yaprakları ve dallarının kabukları tıbbi amaçla kullanılır, fakat belli bir dozun üzerinde alınırsa ishal ve kusma gibi belirtiler gösteren zehirlenmelere neden olabildiği için tıbbi amaçla kullanımı yaygın değildir.

Şimşirin Faydaları

Yaprakları ve dallarının kabuğunda; alkoloidler, uçucu yağ, reçineli bileşikler ve tanen vardır. Terletir. Kandaki oksijen miktarını arttırarak kanın temizlenmesini sağlar.

Ateş düşürür. Vücudu rahatlatır. Hafif derecede müshildir. Kabızlığı gidermeye yardımcı olur. Karaciğer hastalıklarında kullanılır. Hazmı kolaylaştırır. Sara gibi sinir bozukluklarına ve romatizmaya iyi gelir. Mide, bağırsak ve karaciğer hastalıklarında faydalıdır. Şimşir yaprağı kaynatıldıktan sonra elde edilen su ile saçlar ovulursa saç dökülmesini azaltmaya yardımcı olur.

Şimşirin Şifalı Etkileri 

Yaprakları ve dallarının kabukları tıbbi amaçla kullanılır, fakat belli bir dozun üzerinde alınırsa ishal ve kusma gibi belirtiler gösteren zehirlenmelere neden olabildiği için tıbbi amaçla kullanımı yaygın değildir. Daha ziyade, güzel görüntüsü ve hoş kokulu yapraklarından dolayı bahçelerde süs bitkisi olarak kullanımı da oldukça yaygındır. Odunu oymacılıkta kullanılır. Ayrıca, Çin’de Şimşir odunu uzun yaşamı sembolize etmektedir.

Şimşir Çayı

Yapraklarının ve kök kabuğunun safra ve idrar söktürücü, ateş düşürücü, terletici, kan temizleyici, kurt düşürücü etkileri vardır.Bunun için kurutulmuş yapraklarından, ilkbaharda alınmış kök ve dal kabuklarından 30-60 gramı 1 litre (5 bardak) suyla kaynatılır ve yemeklerden önce birer bardak içilir. Kurutulmuş yapraklarının 40 gramının 1 litre suda kaynatılmasıyla elde edilmiş sıvının içilmesiyle, karaciğer ve safra yolları rahatsızlarını iyileştirici, hafif ishal edici etki sağlanır.
Dikkat ,taşıdığı alkaloitler yüzünden doz aşımı ,kusma,ishal,solunum bozukluğu ile kendini gösteren zehirlenmeye yol açabilir!Buna dikkat edilmeli,hekim önerisi ve denetimi olmadan kullanılmamalıdır!

Şimşirin Yan Etkileri

Şimşir yaprağının fazla kullanımı ishale yol açabilir, su kaybı ve istifra ile belirtiler gösteren zehirlenmelere yol açabilir. Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki şimşir süs bitkisidir. Şimşir otu dört mevsimde yeşil olduğundan kaynaklı bahçe kenarlarına farklı bir görüntü sağlamaktadır. Ağaç tipi şimşir ağaçlarına sanatsal bahçevan uygulamaları gerçekleştirerek çok daha estetik görüntüler elde edilmektedir.