Kişniş Otu (Coriandrum sativum)
Kişniş Otunun Özellikleri
Kişniş (Coriandrum sativum), maydanozgiller (Apiaceae) familyasında incelenmektedir yaprakları maydanoza benzetilebilir, 20-60 santimetre kadar uzayabilir, tüysüz, bir yıllık ve otsu bir bitkidir. Bu bitkinin baharat olarak kullanılabilir ve kurutulmuş meyvesi ya da tohumuna da kişniş adı verilmektedir.
Kişniş kelimesi Türkçe'ye Farsça'dan geçmiştir ve esas anavatanı Akdeniz ülkeleridir. Güneybatı Asya ve Kuzey Afrika'da yetişmektedir. Alt yaprakları maydanoz bitkisine benzetilmektedir. Hafif tüylü, tuhaf ve pek de hoş olmayan bir kokuya sahiptir.
Kişniş otu, bitkinin üst kesiminde bulunan yaprakları ip gibi ince fakat düzgün kesimli ve gene hoş olmayan keskin ve tuhaf kokulu olarak nitelendirilebilir. Yaz başı ile ortası arasında gevşek şemsiyeler meydana getirerek açan, beyaz ve ya pembemsi açık mor renkli küçük çiçekleri olgunlaştığı zaman, 2-7 mm. çapında yuvarlak, açık kahverengi tohum kılıfını taşıyan kokulu, kuru meyvelere dönüşmektedir.
Kişniş Baharatı
Baharatı kişniş bitkisinin küre şeklindeki sarımsı yeşilden, açık kahverengine kadar değişen renklerde bulunan meyvelerinin kurutulması ya da öğütülmesi ile elde edilmektedir. Ayrıca bitkinin taze yaprakları salatalarda ve kökleri de baharat olarak kullanılabilir. Ferahlatıcı hoş bir kokusu, tatlımsı baharlı ve meyvemsi bir lezzeti vardır. Et yemeklerinde ve zeytinyağlı dolmalara çeşni katmak için kullanılan yaprakları, yakıcı bir tadı bulunmaktadır.
Kişniş Otunun Faydaları
Kişniş otu, Eski Mısır papirüsleri, Çince ve Sanskritçe metinlerde ve hatta İncil'de sağlığa yararlı etkilerinden övgüyle söz edilen kişnişin, tıbbi etkileri ise; iştah açıcı özelliktedir. Bağırsak gazlarını da gidermektedir ve sinirleri yatıştırır.
Kişniş otu, hazmı kolaylaştırıcı etkidedir ve sinirsel baş ağrılarını da kesmektedir. Karın ağrılarına iyi gelir ve regl gününü düzenler aynı zamanda doğumu kolaylaştırır. Sürmenajda faydalıdır. Bayat besinlerin zararını azaltmaktadır ve kusmayı önler. Fazla miktarda tüketilirse zararı fark edilir ve bağırsak gazlarını söker.
Karın ağrılarını giderir. Kusmayı önler. Cinsel gücü ve isteği arttırır. Doğumu kolaylaştırır ve aybaşı kanamalarını düzenlemeye yardımcı olur. Kalbi kuvvetlendirir, çarpıntı ve baş dönmesini önler.
Cilt Bozukluğuna İyi Gelir
Kişniş, dezenfektan , detoksifikasyon, antiseptik, mantar önleyicidir. Aynı zamanda kişniş antioksidan özellikleri için idealdir temizleme kadar egzema gibi cilt hastalıkları, kuruluk ve mantar enfeksiyonlarına da iyi gelmektedir. Kişniş yağı ayrıca yapılan bir araştırmada anti-enflamatuar ve anti-mikrobiyal özellikleri nedeniyle patentlidir.
Kişniş Çayı
Kişnişin bu etkilerinden yararlanmak üzere, bitkinin çiçek şemsiyeleri yaz sonunda alınır ve tohumlarının olgunlaşması için gölgeli ve havadar yerde bir süre itekletilir. Sonra şemsiyeler baş aşağı edilerek bir kağıdın üzerine sallanır ve dökülen tohumlan toplanır.
Bunlardan ya da piyasadan alınan kişniş tohumlarından 1 tatlı kaşığı kadarı biraz ezilerek 1 bardak kaynar suya dökülür. Kabın üzeri sıkıca kapatılarak 5 dakika süreyle demlendirilir. Bu şekilde elde edilen infüzyon, yemeklerden önce birer bardak olarak içilir. Aynı etkilerinden yararlanmak için, tohumları yemeklerden önce ağızda çiğnenebilir.
Kişniş tohumu kurutulup daha çok baharat olarak koku ve tat vermek için ve ayrıca ilaç olarak kullanılır. Bal ve zeytinyağı ile birlikte yenirse pamukçuk ve kurdeşeni giderir. Bal ile karıştırılırsa tansiyonu düşürür ve baş dönmesini giderir. Fazla kullanılırsa baş dönmesi ve dalgınlığa neden olabilir.
Yorumlar
Yorum Gönder