Kakao (Theobroma Cacao)

Kakao , kakao ağacının fermente edilen tohumları olan ince öğütülmüş kakao çekirdeklerinin düşük yağ bileşenini ifade etmektedir. Latince adı  Theobroma cacao, “ Tanrıların Yiyecekleri ” anlamına gelmektedir. Kakao çekirdeği, aynı zamanda kakao çekirdeğinde mevcut olan ve süt ürünü olmayan, doğal olarak oluşan bir yağ olan kakao yağı içerir. Kakao likörünün yaklaşık yüzde 50-60'ı kakao yağından oluşmaktadır. Bende bu yazımda kakao nedir, faydaları nelerdir, nasıl tüketilmelidir, saça faydaları nelerdir, cilde faydaları nelerdir, kakao yağının faydaları nelerdir, zararı var mıdır gibi sorulara cevaplar aradım. İyi okumalar.

Kakao Nedir

Kakao (Theobroma cacao), 4-8 metre boyunda ebegümecigiller (Malvaceae) familyasında incelenmektedir ve çikolata yapımında kullanılan bir bitkidir. Doğal yetişme alanı Güney Amerika, Batı Afrika, Batı Hint adaları olmakla birlikte, Tropiklerin genelinde yetiştirilir. Theobromin adlı bir alkaloit eldesinde ve kakao yağı eldesinde kullanıldığı gibi, kakaonun tohumları da çikolata yapımında kullanılır. Kakao ağacını doğal yetişme alanları And Dağları'nın etekleri ile Amazon ve Orinoco ırmaklarının havzalarının 200-400 m yakınlarında bulunan yükseltilerdir. Orta Amerika'ya Mayalar tarafından getirildiği düşünülmektedir. Ilık iklimlerde düzenli yağmur alan, verimli topraklarda yetişmektedir.

Çiçeklerin yaşlı dal ve gövdelerden çıkması olayına kavliflor adı verilir. Kakao, theobroma adı verilen bir bitki türünün kurutulmuş tohumlarıdır. Kahve gibi pişirilerek içilebilir. 10-15 m boyunda bir ağaçtır. Çiçek ve meyveler ana gövde üzerinde bulunmaktadır. Bitkinin ancak 5-6 yaşından sonra meyvelerinden istifade edilir. Meyveler kavun şeklinde, küçük bir hıyar büyüklüğünde ucu sivri, tazeyken limon sarısı-kırmızı renkte, kuruduktan sonra daha koyu olan ve açılmayan bir kapsüldür. Meyvelerinde de çok fazla tohum bulunmaktadır. Beyaz veya açık mor renkteki ve badem şeklindeki tohumları kakao tanelerini teşkil eder.

Kakao ağacının tohumları ayırdıktan sonra  ya hemen ya da bir süre sonra mayanlandırılır ve ardından kurutulmaktadır. Bu sayede tohumun acı lezzeti kaybolur ve hoş bir koku meydana gelir. Bu taneler kavurulurak un haline getirilip yağı alınır. Sonra yeniden öğütülerek toz halindeki kakao elde edilir. Kakao sütle karışıtırılıp tüketilir ayrıca yağı alınmamış kakao tohumlarından çikolata yapılır.

Kakaonun Besin Değeri

Kakao zengin minerallere sahiptir. Barındırdığı mineraller potasyum, fosfor, magnezyum, kalsiyum. Aynı zamanda tiamin, riboflavin , niasin , folat ve B6 , E ve K vitaminlerini de içeriğinde barındırır. Vücuda enerji, karbonhidrat, protein ve diyet sağlarken iyi bir çinko , demir ve sodyum kaynağıdır. Aynı zamanda 0 kolesterol barındırır.

Buna ek olarak, kafeini de içeriğinde barındırır. Bu kakao yağı E vitamini, K vitamini ve yağ asitleridir. Oleik asit ve doymuş yağlar gibi tekli doymamış yağların, yani stearik asit ve palmitik asitin bir karışımıdır.

Kakaonun Faydaları

Kakao hızlı ve sağlıklı bronzlaşmaya yardımcı olur ve güneşin zararlı etkilerini gidermektedir. Hamilelik öncesi kullanılırsa, vücudumuzda yaşanabilecek çatlakların önüne geçer. Dudakların çatlamasını ve ciltte bulunan pullanmayı önlemektedir. Aynı zamanda uyku verici ve dinlendirici özelliği vardır.

Kalbi kuvvetlendirir, vücuda dinçlik verir. İyi bir iştah açıcıdır. Hazmı kolaylaştırır. Böbrek hastalıklarına iyi gelir. Böbrek iltihaplarını giderir. İdrar söktürücü özelliği vardır. Göğüs ucunda oluşan çatlamalar ve yaraları iyileştirir. Basur (hemoroid), şikayetlerine iyi gelir.

Kakao yağının nemlendirici yetenekleri sayesinde geçmişten gelen deneyimlerle çatlakları önlediği bilinmesi, bu yağın hamile kadınlar tarafından sıkça kullanılmasında önemli bir referans olurken, çatlamış deri ve dudak ve kuru-kaşıntılı deri sorunlarına karşı nemlendirici özellikleri sayesinde kullanılmaktadır.

Kakaonun Zararları

Kakao tüketimi çoğu insan için güvenli olarak kabul düşünülmekte ve görülmektedir fakat gözden kaçırılan ve ya yok sayılan kafein ve ilgili kimyasalları barındırmaktadır. Fazla miktarlarda kakao tüketimi sinirlilik, artan idrara çıkma, uykusuzluk ve hızlı bir kalp atışı benzeri kafein ile ilgili yan etkilere yol açabilmektedir.

Kakao alerjik deri reaksiyonlara, kabızlığa yol açabilir ve migreni tetikleyebilir. Aynı zamanda mide bulantısı, bağırsak rahatsızlıklarına, midede guruldama ve gaz gibi sindirim problemlerine de yol açabilir.

Kakao Nasıl Kullanılır

Kakao geleneksel olarak Aztek Uygarlığı tarafından su ve baharatla karıştırılarak, özellikle dinsel ayinlerde kullanılan çikolata yapımında kullanılıyordu.İspanyol istilasından sonra Avrupa'ya getirilen kakao, süt ile karıştırılarak kullanılmaya başlandı ve kısa sürede popüler oldu. Kakao tozu zamanla kakao yağı ile karıştırılarak bugünkü çikolata ortaya çıktı. Günümüzde çikolata ile birlikte kakao tozu ve yağı en faydalı besinlerdendir. Böğürtlen, ahududu, çilek, yaban mersini gibi meyveler ondan sonraki sırada yer alır.