Güvey Feneri (Solanaceae)
Güvey feneri; patlıcangiller (Solanaceae) familyasında incelenen, ılıman ve astropik alanlarda yetişen ve birçok türe sahip olan bir bitki ve meyve türüdür. Bende bu yazımda güvey feneri nedir, yetiştiriciliği nasıl yapılır, faydaları nelerdir, hangi alanlarda kullanılır, yan etkileri nelerdir gibi sorulara cevaplar aradım. İyi okumalar.
Güvey Feneri
Akdeniz ülkelerinde yaygın şekilde yetiştirilen güvey feneri dünya üzerinde tropik ve subtropik iklim bölgelerinde yetişmektedir. Güvey feneri patlıcangiller familyasında incelenen ana vatanı Peru'dur.
Yaklaşık olarak 30-40 cm yüksekliğe varabilen bu bitkinin meyveleri bilye kadardır ve turuncumsu yapıya sahiptir ve dokusu domatesi andırmaktadır. Meyvesi kağıdımsı bir kabuğa sarılı biçimdedir. Meyveler vitamin bakımından zengindir ve hoş bir kokuya sahiptir. Ham meyveler ekşidir, güneşte olgunlaştığı zaman sarı-turuncu renge dönmektedir ve tatlıdır.
Aynı ismi taşıyan meyvesi ise olgunlaştıktan sonra sarımtrak rengini alır. Bu meyve birçok toprak tipinde yetişmekle beraber en önemli özelliği çorak topraklarda da verim alınabilmesidir. Physalis, büyüme aşamasında suya normalden fazla gereksinim duyar. Bitki olarak çok kırılgan ve hassas bir yapıya sahiptir.
Elde edilen alkoloidler, bitkisel kökenli ilaçların yapımında kullanılmak üzere sanayide değerlendirilirler. 100 gr`ında % 6 oranında şeker ihtiva eden meyvede, C vitamini portakaldan daha fazladır. Potasyum açısında oldukça zengin meyvedir. Yine önemli oranda karoten (Vitamin A 9 ) ve vitamin B barındırır.
Güvey Feneri Otu'nun Faydaları
içerdiği keroten sayesinde serbest radikalleri etkisiz hale getirerek yaşlanmayı geciktirici etkisi bulunmaktadır.100 gtaze meyvede %11.5 karbonhidrat, %1.8 pektin, %0.2 yağ, %3.2 lif, %0.6 mineral madde ve 48.7 mg vitamin C bulunmaktadır.
Meyve içeriğindeki mineral maddeleri, potasyum (565 mg), sodyum (2.8 mg), çinko (8.2 mg), demir (4.3 mg) ve magnezyum (2.8 mg)'dan oluşmaktadır.
Özellikle potasyum içeriği bakımından zengin olan enginar (860 mg), maydanoz (727 mg) ve pancar (570 mg) gibi sebzelerden sonra gelmektedir. Ayrıca önemli derecede karoten (vitamin A) ve vitamin B içermektedir.
Cildi güneşin zararlı etkilerinden ve cilt kanserinden korumaya yardımcıdır. İdrar ve ter söktürür. Karında toplanan suyu boşaltır. Böbrek taşlarının düşürülmesine yardımcı olur. Sarılıkta da faydalıdır. Ayrıca metabolizmayı hızlandırır, kan dolaşımını düzenler.
Yaprakları ve meyveleri kurutulduktan sonra suda kaynatılarak kullanılır. Meyveleri taze olarak da tüketilebilir. Bitkinin yeşil kısmı zehirlidir.
Güvey feneri, değişik ülkelerde tıbbi bitki olarak kullanım alanı bulmaktadır. Örneğin, Brezilya'da idrar yolları iltihaplanmalarında, deri hastalıkları, verem, şeker ve kalp hastalıkları tedavilerinde halk tarafından baş vurulan bir bitkidir.
Güvey Feneri Otu Nasıl Kullanılır
Özellikle daha olgun meyvelerin daha yüksek miktarlarda beta karoten konsantrasyonu ihtiva ettiği bilinmektedir. Besin değerlerinin çok yüksek olması dolayısıyla özellikle okul öncesi çocukların beslenmesinde tavsiye edilir. Meyve`yi koruyan ince kabuğu(kaliks) geriye çekerek meyveden ayırın. Meyveleri tercihen yıkayarak ve durulayarak tüketebilirsiniz.
Güvey Feneri Çayı
Dahilen Kullanılışı: İştah açıcı ve ishal kesici etkilere sahiptir. Bilhassa dizanteriye karşı kullanılmaktadır. Dispepsi de, hastalık sonrası nekahat döneminde, gebelik kusmalarında, hazmettirici, mideyi güçlendirici olarak faydalıdır.
Kullanılışı: 1 bardak suya, 4-10 gr ufalanmış kök konur 5-10 dk kaynatılır, günde 2-3 bardak içilir.
Kökler toz haline getirilir, günde birkaç defa 0.5-1 gr hap halinde içilir.
Dahil olarak Kullanılışı: Fevkalade bir idrar artırıcıdır, ateş düşürücü, ağrı dindiricidir. Yatıştırıcı ve terleticidir. Akciğer iltihabında, idrar yolları iltihabında, böbrek ve mesane yaralarında faydalıdır.
Güvey Feneri Veterinerlikte Kullanımı
Güvey Feneri, veterinerlik alanında da kullanılan bir bitkidir. Kuşpalazı problemine karşı ciddi derecede etkiye sahip olan Güvey Feneri bitkisi, yemlere karıştırılarak hayvanlara verilebilir. Güvey Fenerinin gözle görülür bir yan etkisi bulunmamaktadır. Fakat her ihtimale karşı, aşırı bir kullanım gerçekleştirilmemelidir. Özellikle bitkinin zehirli olan kısımları temizlenerek sadece meyveleri tüketilmelidir. Uzun süre su içerisinde bekletilmiş olan meyveler tüketilmemeli ve taze olarak kullanılması önerilir.
Yorumlar
Yorum Gönder