Turunç (Citrus aurantium)

Turunç, Asya'ya özgü bir ağaçtır. Kabuğu, çiçeğini, yaprağını, meyvesini ve meyve suyunu ilaç yapmak için kullanılmaktadır. Turunç yağı kabuğundan ve çiçekten yapılır. İnsanlar kilo kaybı , mide ağrısı ve egzersiz performansı gibi durumlar için turunç kullanırlar, ancak şimdiye kadar, bilim, yalnızca cilde uygulandığında, fungal cilt enfeksiyonlarının tedavisinde etkili olabileceğini göstermiştir. Bende bu yazımda turuncun cilde faydaları nelerdir, turunç suyunun faydaları nelerdir, zararları nelerdir, turunç çekirdeğinin faydaları nelerdir gibi sorulara cevaplar aradım. İyi okumalar.

Turunç (Citrus Aurantium)

Turunç , turunçgillerden olan bütün Akdeniz'e kıyı ülkelerde, Güneydoğu Asya kıyılarında yetişen, kışın yaprağını dökmeyen ağaca ve bu ağacın portakala benzeyen, fakat suyu acımtırak olan meyvesine verilen addır.

Turunç 2,5-5m boyunda, tacı oldukça çok çatallaşır, dikenli ve yapraklarını dökmeyen bir bitkidir. Yaprakları 12-17cm uzunluğunda, 8-12cm eninde, kenarları bütün, oval veya eliptik şekilde, derimsi tazesi sarımsı yeşil, olgunları koyu yeşil renklidir.

Turunç meyveleri 7-10cm çapında altın sarısı renkte üzeri gözenekli, kabuğu 0,5-1cm kalınlığında ve acımsı bir tadı vardır.Görünüş bakımından portakala benzemekle beraber meyvelerinin ekşi-acı tadı ile portakaldan farklıdır. Turunç meyvesinde C vitamini, sitrik asit, şeker, zamk, müsilaj; meyve kabuklarında uçucu yağ, reçine, pektin, acı madde, glikozit; yapraklarda uçucu yağ, acı madde, reçine; çiçeklerde uçucu yağ bulunur.

Turunç meyvelerinin acı ve ekşimsi tadı nedeniyle Aydın, Nazilli bölgelerinde etli pide ve salatalarda ayrıca limona alternatif olarak kullanılır. Meyve kabuklarından esans ve reçel yapımında yararlanılır. Bunun yanında limon gibi asidik yapısı nedeniyle temizlik maddelerinde ve güzel kokusu nedeniyle koku gidericilerde kullanılabilmektedir.

Turuncun Faydaları

Turunç sinirleri yatıştırır. Şehveti kuvvetlendirir. Kalbi güçlendirir, serinletir. Safra, ishal ve kusmayı keser. Spazmları giderir. Hazmı kolaylaştırır. Çarpıntıyı önler, üzüntü ve sıkıntıyı giderir. Fazla alınmamak kaydı ile şeker hastalığına faydalıdır. Şerbeti (suyu) içilirse mideyi temizler.

Turunçtan yapılan şurup, mide yanmalarına karşı faydalıdır. İştahı açma özelliğine sahip, aynı zamanda susuzluğu giderir. Turuncun çekirdeği, kabuğu, yaprağı ve çiçeği insana hararet verir. Turuncun kokusu veba sağlığını önler ve havanın temizlenmesini sağlar. Sarı kabuğun turunç macunu yapılır. Macun kulunç ağrısına karşı iyi gelir. Turunçtan eğer iki miskal şurup yapılıp içilirse bütün zehirlenmelere karşı yararlı olur.

Turuncun Sağlığa Faydaları

Turunç yağları, ekstreleri ve takviyeleri, alternatif hekimler tarafından, aşağıda sıraladığım çeşitli sağlık amaçları için kullanılır:

• Kilo kaybı
• Hazımsızlık
• Mantar cilt enfeksiyonları
• Atletik performans
• Şeker hastalığı
• Yüksek tansiyon

Turunç Nasıl Kullanılır

Turunç Mart-mayıs aylarında hoş kokulu beyaz çiçekler, yaz başlarındaysa yapraklar toplanıp gölgede kurutulur. Sonbaharda da meyveler toplanıp kabukları soyularak kurutulur. Tadı acı ve ekşi olduğundan yenmesi zordur. Bal veya şekerle tatlandırılarak yenir. Kabuğu ve çiçeği kurutulup dövülerek bala karıştırılıp yenir.

Turunç çekirdeğinin Panzehir özelliği vardır. 10 gram turunç çekirdeği dövülüp yaralanılıan bölgeye  konulursa ağrının kesilmesine yardımcı olur ve rahatlatır.

Turuncun Hazımsızlığa Faydaları

Acı portakal, geleneksel Çin tıbbında 2.000 yıldan uzun bir süredir çeşitli sindirim bozukluklarını tedavi etmek için kullanılmaktadır. Amazon yerlileri de mide bulantısını ve hazımsızlığı gidermek için kullanılır.

Alternatif tedavilerde uzun süredir kullanılmasına rağmen, turuncun güvenliği konusunda gerçek etkileri ile ilgili araştırmalardan çok daha fazla araştırma bulunmaktadır. Genelde onlarca yıl geriye bakmak zorundasınız ve o zaman bile, araştırma ya yetersiz ya da anekdot. Bununla birlikte, birkaç istisna vardır.