Roka (Eruca Vesicaria)

Rokanın Latince adı “Eruca sativa”dır ve bu bitki turpgiller ailesinde incelenmektedir. Akdeniz kökenli bir ot olan roka, Akdeniz Bölgesi ülkelerinde yaygın şekilde tüketilmektedir. Son yıllarda ABD ve Avrupa’nın pek çok bölgesinde tüketilmeye başlanılan roka, barındırdığı vitamin ve mineraller ile vücut sağlığına önemli katkılara sahiptir. Acımsı bir tadı olan roka, salatalarda, makarna soslarında, et ve sebze yemeklerinde sıkça kullanılan bir ottur. C vitamini açısından oldukça zengin bir içeriği olan roka, aynı zamanda A, K ve P vitaminlerini barındırabilir. Bende bu yazımda roka nedir, faydaları nelerdir, neye iyi gelir, cinselliğe etkisi var mı, hamilelere yararlı mıdır, karaciğere etkisi nedir, neye iyi gelir, salatası nasıl yapılır gibi sorulara cevaplar aradım. İyi okumalar.

Roka Nedir

Roka, turpgiller familyasından, tek senelik ve otsu bir bitkidir. Ana yurdu Akdeniz ülkeleridir ve bu bölgede doğal olarak yetişmektedir. Aynı zamanda Avrupa ve Amerika’da da yaygın şekilde kullanılmaktadır. Boyu 1 metreye kadar uzayabilir.

Rokanın çiçekleri sapın ucundadır. Rengi beyaza çalar, üzeri mor damarlıdır. Çok kokuludur. Yaprakları almaşık dizilişlidir.Yabani olarak doğada mevcut olduğu gibi tarım amacıyla da yetiştirilir. Kokulu bir bitki olan roka, C vitamini açısından oldukça zengindir. Ayrıca, K ve P vitamini ile çeşitli mineraller içerir.

Rokanın Besin Değeri

100 gram rokada aşağıda sıraladığım miktarlarda besin değeri barındırmaktadır:

Su: 91,71 g
Enerji: 25 kcal
Protein: 2.58 g
Toplam yağ: 0,66 g
Karbonhidrat: 3.65 g
Lif: 1.6 g
Toplam şeker: 2.05 g
Kalsiyum: 160 mg
Demir: 1.46 mg
Magnezyum: 47 mg
Fosfor: 52 mg
Potasyum: 369 mg
Sodyum, Na [mg] 27
Çinko: 0,47 mg
C vitamini, toplam askorbik asit: 15 mg
Tiamin: 0.04 mg
Riboflavin: 0.09 mg
Niasin: 0.31 mg
B-6 Vitamini: 0.07 mg
Folat, DFE: 97 µg
B-12 Vitamini: 0 µg
A Vitamini, RAE: 119 µg
A Vitamini, İÜ: 2373 İÜ
E Vitamini (alfa-tokoferol): 0.43 mg
D Vitamini (D2 + D3): 0 µg
D vitamini: 0 IU
K Vitamini (filokinon): 108.6 µg
Yağ asitleri, toplam doymuş: 0.09 g
Yağ asitleri, toplam tekli doymamış: 0.05 g
Yağ asitleri, toplam çoklu doymamış [g] 0.32

Rokanın Özellikleri

Tüysüz ve ince yapraklarının şekli ve rengi iklim koşullarına göre değişir. Rutubetli ortamlarda yaprağının kalitesi artar. Yapraklar taze olarak çokça kullanıldığı için toplanırken demetlenir ve yine demet halinde satılmaktadır. Ülkemizde de en çok taze yaprakları tüketilir.

Rokanın yaprakları yakıcı, lezzetli bir uçucu yağ ihtiva eder ve C vitamini taşır. C vitamini miktarı oldukça yüksek olup, 100 gram taze yaprakta takriben 150 mg kadar bulunur. Roka yaprakları daha çok sonbahar ve kış aylarında salata olarak kullanılır.

Rokanın Faydaları

Roka idrar söktürür. Safrayı boşaltır. Öksürüğü keser. Roka iştah açıcıdır. Vücuda kuvvet verir. Mafsal iltihaplarını giderir. Cinsel gücü ve isteği arttırır.

Karında biriken suyu boşaltır. Mideyi ve böbrekleri çalıştırır. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Uyarıcıdır. Sıtma ateşini düşürür. Mideyi kuvvetlendirici etkiye sahiptir ve hazmı kolaylaştırmaktadır.

Roka karaciğer ve dalak hastalıklarında faydalıdır. Karaciğer ağrılarını giderir, kanı temizler ve sarılığı keser. Vücutta var olabilen zararlı maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasına yardımcı olur.

Roka Nasıl Tüketilir

Rokanın yaprakları, kökü ve tohumları kullanılır. Kökünden ve tohumundan baharat üretilir. Baharatı yemeklere güzel koku ve tat vermek için kullanılır. Yapraklarının ise salatası yapılır.

Yeşil salata şeklinde yenen rokanın, tadı ve asitleri ile mideyi çalıştırdığını, hazmı arttırdığını, iştahı açtığını, böbrekleri çalıştırdığını,öksürük kesici, idrar söktürdüğünü ve karında toplanan suyun boşaltımında yardımcı olur.

Rokanın Yan Etkileri

Coumadin (warfarin) benzeri kan sulandırıcıları kullanıyorsanız, birdenbire kan pıhtılaşmasında önemli rol oynayan K vitamini barındıran besinleri sınırlı tüketmeniz önemlidir. Yanlış depolandığında, nitrat barındıran sebze suyu, nitratı nitrite çeviren ve suyu kirleten bakterileri biriktirebilir. Yüksek düzeyde nitrit tüketildiği takdirde potansiyel olarak zararlı olabilmektedir.
Kardiyovasküler hastalığınız ya da buna bağlı risk faktörleriniz bulunuyorsa, yüksek nitratlı bir diyete başlamadan evvel bir doktora danışmalısınız. Yüksek nitratlı bir diyet, organik nitrat, nitrogliserin ya da anjin için kullanılan sildenafil sitrat, tadalafil ve vardenafil benzeri nitrit ilaçları gibi bazı ilaçlarla etkileşime girebilmektedir.