Pelit Ağacı (Quercus)
Pelit Ağacının Özellikleri
Pelit ağacı (Quercus) (Anadolu palamut meşesi ) kayıngiller (Fagaceae) familyasında incelenen doğal şekilde Anadolu'da yetişen pelit ağacının alt türlerinden bir tanesidir. Anadolu'da ve Yunanistan'da yaygın şekilde yetiştiriciliği yapılır. Pelit ağacı 25 m. boya ve 2 m. gövde çapına erişebilen geniş tepeli ağaçlardan, 3-5 m. boya sahip çalılara kadar değişen türleri bulunmaktadır. Bazı uzmanlar tarafından tür düzeyinde Quercus macrolepis olarak isimlendirilmektedir.Pelit ağacı meyveleri ortalama 3 cm kadar uzunlukta silindir şekilli, açık kahverengi bir yapıya sahiptir ve buruk bir lezzete sahiptir. Palut, pelit, palıt gibi isimleri de bulunmaktadır. Esas olarak palamut, pelit ve kadeh (kupula) olmak üzere iki kısımdan meydana gelmektedir. İki kısma da birden palamut adı verilmektedir.
Pelit, silindirik bir şekle sahiptir ve takriben 2 cm uzunluğunda, ucu basık ve beyaz tüylü bir yapıya sahiptir. Kadeh ise 2–6 cm çapında olup, üst kısmı tırnak adı verilen üzeri tüylü, uzun, kalın ve kıvrık veya yatık çıkıntılarla örtülü bir yapıdadır.
Türkiye’deki tüm ormanlarda karışık halde, bazen de ayrı orman halinde bulunmaktadır. Özellikle Trakya’da, Marmara dolaylarında pelit ağacına bol rastlanmaktadır. Yetiştiği bölgelerde bazen meşe palamudu, bazen de palamut ağıcı diye isimlendirilmektedir.
Pelit Ağacı - Meyvesinin Faydaları
Pelit doku bakımından kestaneye benzemektedir. Fakat, tadı acı olduğundan kaynaklı hayvan yemi olarak değerlendirilir. Meşe, alakabak kuşu ve sincabın kışın yemek için toprağa gömdüğü ya da kendiliğinden toprağa karışan pelitlerden ürer.
Pelit Meyveleri gallik tanen taşır. Tanen miktarı pelitte % 6-10, kadehte % 27,5, tırnakta % 34-50 arasındadır. Ayrıca meyvelerde şeker de bulunur. Pelitte % 9, olgun olmayan palamutta % 4,3, kadehte % 2,7 şeker vardır.
Kabızlık yapıcı etkisinden dolayı ishal vakalarında, Mikrop öldürücü ve kanama durdurucu etkisinden dolayı açık yaraların sarılmasında, İltihap giderici olarak boğaz, göz, karaciğer iltihaplanmalarında, Yine kanama durdurucu özelliği açısından mide kanamalarında,
Damarlar üzerindeki yatıştırıcı etkisinden dolayı basur gibi rahatsızlıklarda, Egzama ve arpacık gibi hastalıklarda bolca kullanılmaktadır.
Pelit Meyvesi Nasıl Kullanılır
Ağır ishal durumlarında 1 gram pelit tozu günde 2–3 kere yutulabilir. Taze ya da kavrulmuş pelit meyveleri ishal durdurucu bir etkiye sahiptir. Ayrıca hayvan yemi olarak da yer yer kullanılmaktadır. Kabuğu soyulduktan sonra kavrulmuş olan palamut, toz haline getirilerek kahvesi yapılabilir.
Tatlandırılarak mideye ve ishal durdurucu olarak istifade edilir. Boya ve deri sanayisinde de kullanılmaktadır. Pelit meyvesi ve kabuğu kaynatılıp, balla tatlandırılıp içildiğinde, boğaz iltihabı, karaciğer iltihabı, göz iltihabına faydalı olur. İshali keser, anjin, basur, mide yanması, mide kanaması, gastrit, ağız yaralarına oldukça iyi gelmektedir.
Pelitle Kahve Yapımı
Pelit; aynı zamanda kahve yapımında da kullanılmaktadır. İkram için hazırlanan kahvelerden farklı olan palamut kahvesi genelde şifa bulmak amaçlı tüketilmektedir.
Deri Problemlerine Doğal Tedavi
Pelitin faydaları arasında, egzamaya ve deri problemlerine oldukça iyi gelmektedir. Meşe ağacının meyvesi ve kabukları su ile kaynatılarak ve bu su egzamalı olan bölgelere sürülmektedir. Oldukça şifalı olan bu su bir çok deri problemlerinde de kullanılmaktadır. Mikrobiyal enfeksiyonlardan kaynaklı meydana gelen arpacık problemlerine de bu su sürülerek tedavi edilmektedir.
Yorumlar
Yorum Gönder